Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Тарау 5. Ерте балалық шақта дамыту
Ерте балалық шақта дамыту
Мектепке даярлау – бұл оқу басталған процесте баланың мектеп ортасына және оқу процесіне тезірек бейімделуі үшін ие болуы тиіс белгілі бір білімдер мен дағдылардың жиынтығы
Ерте балалық шақта тәрбиелеу және білім беру

Мектепке даярлау – бұл оқу басталған процесте баланың мектеп ортасына және оқу процесіне тезірек бейімделуі үшін ие болуы тиіс белгілі бір білімдер мен дағдылардың жиынтығы. Балалардың мектепке даярлығы ерте оқыту бағдарламасы немесе мектепке дейінгі білім беру сапасы есебінен артуы мүмкін.

Қазақстандағы мектепке дейінгі ұйымдар мынадай түрлер бойынша өзгешеленеді:

бөбекжай балабақшасы
балабақша
отбасылық бөбекжай балабақшасы
шипажайлы бөбекжай балабақшасы
«мектеп-балабақша» кешені
мектепке дейінгі мини-орталық

3-4 жастағы балалардың жартысынан көбі (55,3%) ерте жаста ұйымдастырылған оқыту бағдарламасына барады.

Қалалық және ауылдық жер арасында елеулі айырмашылықтар, сондай-ақ өңірлік айырмашылықтар бар: мұндай бағдарламалары бар мекемелерге қалалық жерден балалардың 62,2%, ал ауылдық жерден балалардың 48,9% барады.

Балаларды бағып күту сапасы

Бала ақыл-ойының қарқынды дамуы өмірінің алғашқы 3-4 жасына келетіні жалпыға танылған факті болып табылады, бұл ретте үй күтімінің сапасы осы кезеңде бала дамуын айқындайтын негізгі фактор болып табылады. Осы тұрғыдан ересек адамдардың балалармен бірлескен қызметке қатысуы, үйде балаға арналған кітаптардың болуы және бағып күту баланы үйде бағып күтудің маңызды көрсеткіштері болып табылады.

Тексеру деректері 36–59 ай жасындағы балалардың 85% астамымен бірге отбасының ересек мүшесі тексеру алдындағы 3 күн бойы білім мен дағдылар алу және мектепке даярлау үшін төрт (немесе одан да көп) қызмет түрімен айналысқанын көрсетті.

Ерте жаста бала дамуының индексі (ЕЖБДИ)

Ерте жаста бала дамуының индексі (ЕЖБДИ) танымдық, дене, әлеуметтік-эмоциялық даму және оқу мен санау дағдысы сияқты салаларда өз жасына сәйкес дамып жатқан балалардың пайыздық үлесі есептеледі. Ерте жаста бала дамуының индексі 36–59 ай жасындағы балалардың 85,5% құрады. Баланы дамытудың төрт саласын талдау балалардың 98,3% дене дамуы саласында, 97,2% танымдық дамыту саласында және 82,1% – әлеуметтік-эмоциялық дамыту саласында жасына сәйкес жетілдіріліп жатқанын көрсетті.

Онлайн кеңесші